zondag 25 augustus 2013

De verloren zoon

"Er is een verhaal in de bijbel, waar ik niets van snap en zelfs boos om kan worden", vertrouwde mijn altijd zo zachtmoedige moeder mij toe. "Het is het verhaal van de verloren zoon. Het voelt zo oneerlijk naar de oudste zoon toe." Ik kon het haar ook niet verklaren, maar het intrigeerde me wel. Toen ik het boek van Henri Nouwen zag over dit verhaal, besloot ik het te kopen en te lezen.

Deze gelijkenis gaat over een vader met twee zonen. De ene zoon eist zijn erfdeel op, nog voor de vader gestorven is. Hij vertrekt, verbrast in een paar jaar tijd zijn hele vermogen en keert vervolgens gebroken terug naar huis. Op het moment dat de vader zijn zoon terugziet, sluit hij hem in zijn armen; laat een kalf slachten en organiseert spontaan een feestmaal. De oudste zoon kijkt verbitterd toe. Zijn vader nodigt hem uit mee feest te vieren, maar hij kan het niet. Hij heeft altijd hard gewerkt voor zijn vader, nooit een gebod overtreden en voor hem heeft zijn vader nog nooit een geitenbokje geslacht, laat staan een kalf.

De moraal van het verhaal van de jongste zoon is nog wel te begrijpen. Nouwen geeft aan dat de vader symbool staat voor God. De jongste zoon heeft zijn thuis verlaten en zoals Nouwen het zo mooi beschrijft, heeft hij hiermee het centrum van zijn wezen verlaten. Het centrum waar je je geliefd voelt en werkelijk kunt zijn. Wat je ook gedaan hebt, je kunt altijd weer terug naar God en je zult met open armen ontvangen worden.

Maar hoe zit het dan met die oudste zoon? De vreugde bij de terugkeer van de jongste zoon betekent niet dat de oudste zoon minder geliefd zou zijn, legt Nouwen uit. De vader vergelijkt niet en houdt van beide evenveel. Hij nodigde zijn oudste zoon uit om in de feestvreugde te delen en wil graag beide zonen bij zich. De oudste zoon is echter net zo goed van zijn vader verwijderd geraakt. Hij wilde altijd aan de verwachtingen voldoen, maar zijn plichtsgetrouwheid en zijn gehoorzaamheid hebben zijn vreugde, spontaniteit en passie gesmoord. Deze zoon heeft de intimiteit met zijn vader nog niet gevonden. Daar waar de jongste meer wijsheid nodig had, heeft de oudste hartstocht nodig. De jongste is gearriveerd. De oudste heeft nog een weg te gaan. Zijn vader wil niets liever dan om ook hem in zijn armen sluiten.

Plichtsgetrouw zijn en het goed willen doen zijn mij niet vreemd. Ik kan me makkelijk met de oudste zoon identificeren. Om echt thuis te komen nodigt dit verhaal uit om meer lichtheid, vreugde, dankbaarheid en vertrouwen toe te laten..... dat is toch bepaald geen straf...

Goh, mooi verhaal eigenlijk. Vind je ook niet, mam?