Weer thuis

Ik ben nog vol van alle indrukken en dingen die ik heb mogen ervaren. Ik heb zoveel mensen ontmoet. Veel armoede gezien, maar ook veel krachtige en inspirerende mensen ontmoet die werkelijk een verschil wilden maken in de wereld. Vanochtend werd ik wakker met de beelden van Lalitha en Sony.

Lalitha is al wat ouder. Ze werkte in de steenmijnen onder barre omstandigheden. Nooit geleerd te lezen of te schrijven en had niet het idee dat ze wat zou kunnen betekenen in de wereld. Nu maakt ze ovens waarvan de rook niet in de kamer blijft hangen (een belangrijke doodsoorzaak). Kilometers loopt ze met de zware mal van de oven op haar rug. Zo bereikt ze veel afgelegen dorpen en ze heeft inmiddels al 9000 ovens gemaakt en geinstalleerd! Lezen en schrijven kan ze nog steeds niet, maar ze weet nu dat ze een verschil kan maken in de wereld.

Sony is 22 jaar en komt uit de sloppenwijken. Haar beide ouders zijn overleden en zij is opgevangen door de organisatie Sukrupa. Ze spreekt nu vloeiend Engels, runt een eigen atelier en begeleidt moeders uit de sloppenwijken om kleding of ander naaiwerk te laten maken.

Beide vrouwen hadden zoveel kracht in hun ogen. Dat beeld koester ik en wil ik graag bij mij houden. Die ogen, die kracht, inspireren mij om te doen wat ik werkelijk wil. Om net als zij, een verschil te maken in deze wereld.

Indian food

Wat is dat eten hier heerlijk! Drie warme maaltijden op een dag. En alle drie lekker spicy. Dit zal ik misschien nog wel het meeste missen als ik weer terug ben.

Gister heb ik een kookworkshop gekregen van de tante van Jai. Op slecht 2 pitjes, weet ze de lekkerste maaltijden te bereiden. Een lunch van chapati's (soort pannenkoekjes) met curry en raita (yoghurt + groenten) en een beriani (gekruide rijst met lam en groenten). Heerlijk. Ik heb alle in mijn schriftje opgeschreven, zodat ik het thuis kan uitproberen.

Drie warme maaltijden op een dag bereiden is echter wel en dagtaak Vrouwen staan hier vaak om 5 uur op om te koken. Het ontbijt bestaat vaak uit dosa's, een soort rijstpannenkoekjes met 2 soorten versgemaakte saus. Tegelijkertijd koken ze dan de lunch, zodat man en kinderen die mee kunnen nemen naar werk of school. Tijdens de kookworkshop met tante, auntie, waren we ruim 2 uur bezig om de lunch te bereiden. Ik vind het een grote luxe om elke dag zo vers te eten, maar zie het mijzelf thuis nog niet doen. Maar wat vaker moeite doen voor een verse, warme en gekruide lunch in plaats van brood, vind ik wel een goed voornemen.

Holy cow

Koeien worden beschouwd als heilig. Ze lopen overal, zonder dat ze weggejaagd worden. Je komt ze tegen op straat, waar ze rondlopen of midden op de weg blijven staan. De eerste keer dat ik voorin de auto zat, moest Jai volop op de rem gaan staan om de overstekende koe te ontwijken.

Ze haden grote lol hier op kantoor, toen ze hoorden dat er in Nederland cow-hugging bestaat. Kroelen met koeien en mediteren met koeien. Of dat voor arme mensen was?

Gister heb ik een consult gehad bij de guru. De guru is een ayurvedisch arts, waar Michel en zijn partner van BF ooit voor een massage kwamen. De massage hebben ze nooit gekregen maar wel een gesprek waarin deze man hen precies wist te vertellen wat de thema's in hun leven waren en hen goede adviezen kon geven. Sindsdien hebben ze hem de guru genoemd.

Ik moest er natuurlijk ook heen. Hij wist veel rake dingen te vertellen. Maar het lachwekkendst was toch wel dat hij mij aanraadde, meer in de buurt van koeien te zijn. Ze hebben een vrouwelijk energie die mij zou voeden. Ga elke dag even naar de koeien. Word vrienden met ze. Hij zei nog net niet dat ik ze moest omhelzen, maar ik denk zeker dat hij het zou aanmoedigen.  Holy cow!
      

Oversteken

De eerste dag vond ik het overweldigend op straat. Zo'n drukte. Ik was blij mij even terug te kunnen in het heerlijk rustige kantoor hier.

Maar het went. Ik voel me een stuk beter op mijn gemak op straat. Gister heb ik een ochtend meegedraaid op een verblijf voor gehandicapte kinderen. Ik heb kinderen van een jaar of 9 geholpen in de klas met hun Engelse les. Zelfs nog even yoga-oefeningen met ze gedaan.

Terug naar kantoor was zo'n 20 minuten lopen. En het is me gelukt om 3 drukke kruispunten over te steken! Ze doen hier niet aan stoplichten voor voetgangers. Soms staat er een zebra op de weg getekend, maar daar wordt verder geen waarde aan toegekend. Dus terwijl het verkeer van alle kanten komt, moet je proberen de overkant te halen. Ik was heel trots op mijzelf, maar waarschijnlijk was het voor de Indiers erg lachwekkend. Zij zijn in staat om heel rustig wandelend de overkant te bereiken, terwijl het verkeer om hen hen raast. Dat probeer ik wel, maar halverwege de straat, ga ik toch rennen. Absoluut niet cool hier, maar uiteindelijk voor mijn gevoel wel veiliger.  

Yoga

Ik heb mijn eerste yogales in India gekregen. Better Future organiseert regelmatig yogasessies voor de deelnemers van hun programma’s. Zo ook vanochtend.

Ik ben opgeleid om voorzichtig om te gaan met pranayama’s (gevorderde ademoefeningen). Zelf, maar vooral in mijn lessen. Het zijn krachtige oefeningen die je pas doet als je vertrouwd met gewone buikadem. Hoe anders in deze les. We deden zeker een half uur pranayama’s en alle overige yoga-oefeningen gingen ook gepaard met duidelijke sturing van de adem. Tussendoor chanten (zingen), lachmeditatie, soort joggen + touwtje springen en bidden. Na de ontspanning nog een keer chanten, buiging naar de aarde…. En toen barstte ik in tranen uit. Diep geraakt. Waarom kan ik niet eens vertellen. Voelde me ruim, open hart, gevuld met prana (levensenergie) en dankbaarheid.

Steenmijnen

Ze waren er niet eens aan het werk op het moment dat wij er waren. Maar desalniettemin vond ik de steenmijnen aangrijpend.

We zagen 1 man aan het werk. Met een bijtel was hij stukken steen aan het hakken uit een rotsblok. De stenen moesten een bepaalde grootte hebben, anders kreeg hij er minder voor. Een hele zak moest hij vullen. In de bloedhete zon, 10 uur per dag. En dan had hij ongeveer 1 euro verdiend. Mannen en vrouwen werken hier allebei, hun kinderen spelen er omheen. Het is bonded labour, zoals ze dat hier noemen. Ze kunnen zich alleen vrijkomen, voor een bedrag dat ze nooit kunnen opbrengen.

Planet hope, de organisatie die wij bezochten, regelde onderwijs voor de kinderen. Onderwijs en uiteindelijk ook onderdak. Een nieuwe toekomst voor hen die anders gedoemd waren tot dit werk, longen vol stof en gruis, en armoede.

Hoskote

Zondag waren we uitnodigd in Hoskote, een lokaal dorp in de buurt van Bangalore. Zeven jaar geleden was er schrijnende armoede is dit dorp. De organisatie die er werkt, is daar nu 7 jaar aan het werk en met succes.

De sleutel is: self help groupes. Ofwel: samenwerken. Bij de mannen was het niet gelukt. Te veel strijd onderling, waardoor de groepen geen stand hielden. Bij de vrouwen bleek het een succes. Ze hebben hun geld gebundeld. Iedereen die vervolgens een bepaald bedrag nodig heeft, kan een aanvraag doen. De vrouwen bepalen wie wat krijgt en waarom. Vrouwen zijn met hun kapitaal naar de bank gegaan, waarvoor ze vervolgens een veel betere onderhandelingspositie hadden, dan met hun eigen schamele inkomen. De vrouwen kregen hierdoor een belangrijke taak, waardoor hun rol in het dorp kon veranderen. Tegelijkertijd konden vele families stukken land verkopen, waardoor hun inkomen toenam.

Nu kunnen steeds meer families een huis veroorloven. Klein weliswaar, maar van steen en een dak boven hun hoofd. Twee kamers meestal: 1 om te slapen met de hele familie en 1 om te zitten, televisie te kijken (die hebben ze allemaal) en vaak ook hun koeien te stallen. Dan nog een keukentje. Met een oven plus schoorsteen zodat de rook niet langer in de huizen blijft hangen (een belangrijke doodsoorzaak). Kinderen gaan nu allemaal naar school.

Niet dat ze het breed hebben. Ze eten 2 keer per dag een soort deeg. En als ze ziek worden kunnen ze vaak de dokter niet betalen. Maar desondanks is de vooruitgang groot.

De projectorganisatie trekt zich deze maand terug. Het dorp is onafhankelijk.

Yes

Jai is de directeur van Better Future India (het bedrijf van mijn man). Jai is jong, enthousiast, slim en al veel voor elkaar gekregen hier. Vraag het Jai, en Jai regelt het.

Dit weekend heeft hij zijn vriendin ten huwelijk gevraagd. Het was volle maan, ze hadden een intiem dinertje, hij had een prachtige ring…… and she said yes!

Een leuk stel samen die ik alle geluk wens. Dat geluk zullen ze nodig hebben komende tijd. Ze komen van verschillende provincies in India. Ze hebben al jaren een relatie, maar dit is goed verborgen gehouden voor familie en bekenden. Nu is het moment aangebroken om open te zijn. Trouwen zonder toestemming van de familie is geen optie. Trouwen met toestemming gaat in het gunstigste geval een lange weg kosten. De ooms van de vriendin zullen zich gepasseerd voelen: het is immers hun taak om een man uit te zoeken. Een " yes" van hun kant lijkt uitgesloten.

Jai’s moeder zal ook niet staan te springen. Zij spreekt alleen de lokale taal en geen Engels. De vriendin van Jai is de lokale taal aan het leren, maar communicatie zal nog moeilijk zijn. Moeder zal bij hen komen inwonen en een "yes" van haar kant is onwaarschijnlijk.

Een leuk stel, gestudeerd, modern, open. Ik wens ze alle geluk. Al lijkt het nu een onmogelijke opdracht, als iemand het kan regelen is Jai het. 

Organic traffic

Het meest opvallende in Bangalore is toch wel het verkeer. Het is een enorme drukte op straat met allerlei verschillende voertuigen. Auto’s, scooters, bussen, vrachtauto’s, tuk-tuks, ossenwagens, fietsers, pick-ups en af en toe een koe die midden op de weg staat. En alles toetert. Heeft bij ons toeteren iets agressiefs, hier is het een manier om te laten weten dat je er bent. En het is nodig, want alles rijdt door elkaar. Van de ene baan naar de andere baan. Het is onduidelijk of ze hier nu links of rechts rijden. Rechts inhalen, links inhalen en allemaal heel dicht op elkaar en ze lijken elkaar op en haar na steeds te missen.

Organic traffic noemen ze het hier. En inderdaad. Hoewel het een grote chaos lijkt, lijkt alles steeds weer in elkaar te passen. Even toeteren en het voegt zich allemaal vanzelf weer. Organic traffic: laat ik er maar in geloven, want dat scheelt me een hoop stress op de weg.

In de ruimte

Vrijdag. Een hele dag in het vliegtuig. Om 7.15u vertrokken van Schiphol en om 00.30u geland in Bangalore. Je bevindt je letterlijk in de ruimte in zo’n vliegtuig, maar ik voel me ook een beetje in een lege ruimte. Alsof er geen tijd is. Je bent even niet meer onderdeel van het leven op aarde. Ik doe even niet mee mee.

Ik vind dat altijd wel fijn: even niet meer mee doen. In het dagelijkse leven vind ik het fijn me af en toe even terug te trekken. Yoga en meditatie kunnen daarbij helpen. Maar eigenlijk nog meer in en om het huis. Door telefoon, kranten, internet, radio te negeren. Even uit de snelheid, uit de eeuwig doorgaande stroom van informatie. Heerlijk alleen met mijn eigen gedachten.

Ik lijk een zonderling daarin. Al kan ik me niet voorstellen dat andere mensen daar geen behoefte aan hebben. Zoveel mensen hebben behoefte aan meer rust. Volgens mij hoef je daarvoor niet vaker weg te gaan of meer vakantie te hebben. Een dagje informatievasten per week doet volgens mij wonderen.

En je hoeft er gelukkig niet een hele dag voor in een vliegtuig te zitten. Uiteindelijk sta ik toch liever met beide benen op de grond.

India

Er is geen ander land waarover ik zulke uiteenlopende meningen heb gehoord. De een vindt het vreselijk: het is er vies, ontzettend druk, schokkende armoede en je hebt er geen privcy. Bij de ander gaan de ogen stralen bij de gedachte aan dit land: spiritueel, oude wijsheid, prachtige natuur, al je zintuigen worden geprikkeld, heerlijk eten.... "alsof ik thuis kwam".

Ik heb me lang laten leiden door de eerste groep en liet India het liefst ongemoeid. Maar naarmate ik langer met yoga bezig ben en meer mensen leer kennen die positief geraakt zijn door India, ben ik inmiddels wel nieuwsgierig geworden.

En nu ga ik het dan zelf ervaren. Ik vertrek morgen naar het zuiden van India. Mijn man zit daar voor zijn werk en ik ga hem een week opzoeken. 7 days in Bangalore. Om daar het leven te ervaren.

Alle oordelen, ervaringen die ik van andere gehoord heb, leg ik naast me neer. Of althans, dat probeer ik. Ik wil er met open heart en open mind naar toe. Ik ben heel benieuwd. Jij ook? Houd mijn blog in de gaten de komende week.

In het gips

Ik hoorde pas dat longkankerpatienten standaard nicotinepleisters krijgen als ze opgenomen worden in het ziekenhuis. Omdat 95% van de patienten rokers zijn. Alleen de vader van diegene die het me vertelde, had nooit gerookt, maar kreeg toch pleisters. Dat was immers de procedure.

Of het waar is weet ik niet, maar het zou zo maar kunnen. Ik heb altijd het gevoel dat ik op mijn hoede moet zijn in ziekenhuizen en bij artsen. Zo ook toen ik met mijn zoontje naar de Eerste hulp ging.

Hij was gevallen met voetballen en had veel pijn in zijn arm. Er werden meteen foto's gemaakt. Een jonge arts kwam ons vertellen dat er waarschijnlijk niets aan de hand was en dat een verbandje wel zou volstaan. Na een half uur wachten, kwam er een zuster die ons mededeelde dat we in de gipskamer verwacht werden. Dat ging me een beetje te kort door de bocht. Ik was in de veronderstelling dat het allemaal wel mee viel en ging er niet zomaar mee accoord dat ze er gips om gingen doen. De arts kwam uiteindelijk uitleggen dat breuken vaak moeilijk te zien zijn bij kinderen, maar dat ze een andere arts geraadpleegd had en er een breuk in de onderarm bleek te zitten. Gips was noodzakelijk, maar bij kinderen geneest het heel snel en na 10 dagen zou het helemaal hersteld zijn.

Met zijn onderarm en elleboog in het gips verlieten we het ziekenhuis weer. Bijzonder hoe snel hij eraan wende en hoe makkelijk hij alles deed met zijn arm in het gips. Mitella hoefde hij niet om en had hij ook niet nodig. Na 10 dagen het gips weer laten verwijderen en daarna ter controle nog even langs de chirurg. Die keek ons verbaasd aan: de breuk bleek helemaal niet in de onderarm, maar in de bovenarm. Precies het gedeelte dat niet ingegipst was! Dat kon volgens hem geen kwaad, maar een breuk in de bovenarm had zeker 3 weken nodig om te herstellen. Dus voordat we het wisten zaten we weer in de gipskamer.

Volgende week mag het gips er weer af. Ben benieuwd: mijn vertrouwen is niet bepaald toegenomen. Wat me het meeste stoort is nog niet eens dat er een fout gemaakt is, maar meer nog dat je als patient zo hulpeloos bent. Zonder dat je er zelf over geraadpleegd wordt, wordt er voor je besloten wat er gebeurt en waarom dit nodig zou zijn. Je hebt het maar aan te nemen. Inspraak wordt niet gestimuleerd. Dat moet toch anders kunnen?